νουκλεοσύνθεση

(Αστρον.). Η δημιουργία των διάφορων στοιχείων με πυρηνικές αντιδράσεις. Οι κοσμικές αφθονίες των στοιχείων που έχουν μετρηθεί μπορούν να ερμηνευτούν με βάση τις πυρηνικές τους ιδιότητες και την κατάσταση του περιβάλλοντος (θερμοκρασία, πυκνότητα κλπ.) στην οποία μπορούν να συντεθούν. Η ν. άρχισε όταν η θερμοκρασία του πρωτογενούς σύμπαντος μειώθηκε στους περίπου 10⁹ βαθμούς Κέλβιν (Κ). Αυτό συνέβη περίπου 100 δευτερόλεπτα μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (big - bang) (βλ. λ.), οπότε τα πρωτόνια συντήχτηκαν με τα νετρόνια για να σχηματίσουν πυρήνες δευτερίου, οι οποίοι στη συνέχεια συντήχτηκαν για να σχηματίσουν ήλιο. Σε αυτή τη φάση από ό,τι φαίνεται σχηματίστηκαν πολύ λίγα βαρύτερα στοιχεία. Είναι σήμερα γνωστό ότι το ήλιο και τα βαρύτερα στοιχεία συντέθηκαν στους αστέρες και ότι αυτή η ν. συνεχίστηκε στον Γαλαξία για πολλές χιλιάδες εκατομμύρια χρόνια ως ένα παραπροϊόν της εξέλιξης των αστέρων.

* * *

η

(φυσ.-αστρον.) το σύνολο τών διεργασιών οι οποίες οδηγούν στην εμφάνιση τών χημικών στοιχείων που απαντούν στο σύμπαν.